ملیکا یا نرجس خاتون مادر امام زمان و همسر امام حسن عسکری علیه السلام که بود، چگونه به همسری ایشان درآمد و چه کرد؟
نام ایشان در ابتدا ملیکه یا مَلیکا بود.
از نوادگان قیصر روم و مادرش از نسل شمعون، وصی حضرت عیسی علیه السلام بود.
در ابتدا به آیین مسیحیت بودند اما بعد از ازدواج با امام عسکری به اسلام گرویدند.
ملیکه وقتی به سن ازدواج رسید جدش امپراطور روم، خواست او را به همسری برادرزاده‌اش درآورد و مجلس عقد باشکوهی ترتیب داد. روحانیون همین که انجیل را گشودند ناگهان زلزله آمد. کاخ لرزید و ترس حاضران را فراگرفت و امپراطور همه را مرخص کرد.
بار دیگر امپراطور خواست ملیکه را به همسری برادرزاده دیگرش درآورد اما باز هم زلزله تکرار شد و مجلس عقد بهم خورد.
این دو حادثه ملیکه را غرق تفکر و اندوهگین از آینده کرده بود که ناگهان شبی در خواب حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به همراه حضرت مریم از ایشان خواستگاری نموده و او را به ازدواج امام حسن عسکری درآوردند.
پس از این خواب، ملیکه از دیدن امام حسن عسکری در خواب علاقه شدیدی به آن حضرت و دین اسلام پیدا کردند.
مدتی بعد در جریان جنگی بین مسلمانان و رومیان مسلمانان پیروز شده و عده‌ای از زنان از جمله ملیکه را اسیر کردند.
اسیران را برای فروش به بغداد آوردند.
روزی امام هادی یکی از یارانشان را که در خرید و فروش برده سابقه داشت در سامرا دید و نامه‌ای که به زبان رومی نوشته و زیر آن را امضا کرده بود به همراه مقداری پول به او داد و فرمود: به بغداد برو، کنیزی را خریده و به اینجا بیاور.
او در روز معین به بغداد رفت و کنیزهایی را که در معرض فروش قرار گرفته بودند مشاهده کرد، در این هنگام کنیزی را دید که دارای آن اوصافی است که امام هادی فرموده بودند و خریداران اصرار دارند که او را بخرند، ولی او مایل نیست کنیز آنها شود.
جلو رفت و نامه امام هادی را به نرجس داد، تا آن را خواند بی‌اختیار گریست.
به فروشنده گفت: مرا به صاحب این نامه بفروش و او نیز چنین کرد.
وقتی به سامرا رسیدند او را به حضور امام هادی برد، ایشان خوش آمد گفتند و سپس خواهرشان حکیمه خاتون را خبر کرده و به او فرمودند: ایشان همان بانوی محترمه‌ای هستند که در انتظارشان بودی. او را به خانه ببر و دستورات اسلامی را به او بیاموز، او همسر فرزندم حسن و مادر مهدی آل محمد خواهد بود.
امام هادی به نرجس گفت: “مژده باد تو را به فرزندی که سراسر جهان را با نور حکومتش پر از عدالت و دادگری کند، همان گونه که پر از ظلم و جور شده باشد.”
و سرانجام افتخار و لیاقت آن را یافت که همسر امام حسن عسکری و مادر امام دوازدهم شیعیان گردد.
هنگامی که به خانه امام هادی آمدند، ایشان نام “نرجس” یا “نرجس خاتون” را برای او برگزیدند که انتخاب این نام طهارت و پاکی شخصیت آن بانو را نشان می‌دهد.
نرجس خاتون به اذن الهی تا زمان زایمان هیچ اثری از وضع حمل نداشته و در هنگام زایمان ایشان فقط امام حسن عسکری و حکیمه خاتون عمه ایشان حضور داشتند.
تولد آن حضرت در شرایطی خاص و پنهانی رخ داد تا از خطرات احتمالی حفظ شوند.
نرجس خاتون، نقش بسیار مهمی در تربیت و پرورش فرزندشان داشتند.
از جمله:
● ایشان به دلیل شرایط خاص و تهدیدات سیاسی زمان، از فرزندشان به شدت محافظت کرده و محیطی امن و آرام برای رشد و پرورش آن حضرت فراهم کردند.
● نرجس خاتون به عنوان مادر امام دوازدهم شیعیان، با درک عمیق از نقش و وظایف الهی فرزندشان، حمایت و پشتیبانی لازم را برای ایشان فراهم نمودند تا در آینده بتوانند به وظایف بزرگ خود در راستای هدایت امت اسلامی عمل نمایند.
نهایت پس از وفات، در کشور عراق، شهر سامرا و در کنار همسرشان امام حسن عسکری و پدر بزرگوارشان امام هادی علیه السلام، در حرم عسکریین دفن شدند.